ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αναμφίβολα ο ζωγράφος Γιώργος Γουναρόπουλος κατέχει μια σημαντική θέση στην ιστορία της νεοελληνικής ζωγραφικής. Ανήκει, άλλωστε, στη γενιά των καλλιτεχνών που καθόρισε και προσδιόρισε τον χαρακτήρα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ού αιώνα. Είναι η γενιά του Παρθένη και του Μαλέα, του Βυζάντιου, του Μπουζιάνη, του Λύτρα, η οποία προσέθεσε στις ακαδημαϊκές καταβολές τη σύγχρονη αντίληψη για την τέχνη. Ζωγράφοι που διαμόρφωσαν με το προσωπικό τους ύφος, αλλά με κοινές αφετηρίες και εικαστικά οράματα, την πολυφωνία της νεοελληνικής τέχνης.
Ο Γουναρόπουλος υπερέβη σχετικά γρήγορα τις ακαδημαϊκές επιδράσεις της Σχολής των Αθηνών και των παρισινών πρωτοποριών για να καταλήξει σε μια απόλυτα προσωπική γραφή, τα πρωτογενή στοιχεία της οποίας μπορούν να αναζητηθούν στον ιμπρεσιονισμό και στον συμβολισμό, στον σουρεαλισμό και στη μεταφυσική ζωγραφική. Ωστόσο, στάθηκε πάνω από σχολές και ρεύματα, εξαιτίας της ύπαρξης στη ζωγραφική του ενός έντονου προσωπικού λυρισμού και ενός ποιητικού ύφους με το οποίο συνένωνε τον μύθο με την πραγματικότητα. Η πλαστικότητα της γραμμής του, το πλούσιο χρωματικό λεξιλόγιο με τις λεπτές τονικές διαβαθμίσεις, η συμβολοποίηση του χώρου και των μορφών και το εσωτερικό φως που προσδίδει διαφάνεια και διαύγεια στα έργα του, αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά του ιδιαίτερου ύφους του Γουναρόπουλου, τα οποία έχουν επισημανθεί από τους μελετητές στην πλούσια βιβλιογραφία για τον ζωγράφο, που περιλαμβάνει μονογραφίες, καταλόγους εκθέσεων, λεξικά καλλιτεχνών, συλλογικούς τόμους, λευκώματα, καθώς και άρθρα περιοδικού και ημερήσιου τύπου.
Το περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου συμπληρώνει ουσιαστικά την υπάρχουσα βιβλιογραφία σε τρία επίπεδα: επικαιροποιώντας τις πληροφορίες για τη ζωή και την καλλιτεχνική δραστηριότητα του καλλιτέχνη με βάση τα σύγχρονα ερευνητικά και εκθεσιακά δεδομένα, αποκαλύπτοντας νέα ευρήματα που αφορούν σε αδημοσίευτο αρχειακό υλικό από το Αρχείο Τώνη Σπητέρη του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών Α.Π.Θ. και φωτίζοντας επιμέρους ζητήματα θεματολογίας, μορφολογίας και τυπολογίας που είχαν ακροθιγώς έως τώρα θιχτεί. Η συγγραφέας, έχοντας πολύ καλή εποπτεία του υλικού σε μεγάλο εύρος και βάθος, χειρίζεται το θέμα εστιάζοντας σε ζητήματα που αναδεικνύουν πτυχές της προσωπικότητας του Γουναρόπουλου ως ατόμου και ως ζωγράφου διατυπώνοντας εύστοχες κριτικές παρατηρήσεις. Ιδιαίτερα πρωτότυπο είναι το μέρος της συλλογής, κατηγοριοποίησης και κριτικής ανάλυσης των υπογραφών του καλλιτέχνη.
Πρόκειται συμπερασματικά για πολύ ευπρόσδεκτη συμβολή στη γνώση για τον ζωγράφο και το έργο του γραμμένη με διεισδυτική δεινότητα, ενάργεια και ακαδημαϊκή ευσυνειδησία.

Μιλτιάδης Μ. Παπανικολάου
Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ.


PREFACE

Undoubtedly painter Giorgos Gounaropoulos holds an important place in the history of modern Greek painting. He belongs to the generation of artists that established and defined the character of Greek painting of the 20th century. It is the generation of Parthenis and Maleas, of Byzantios, Bouzianis and Lytras, who added a contemporary perception of art to academic backgrounds. Artists that shaped pluralism of Greek art by means of their personal style, and also with their common origins and artistic visions.
Gounaropoulos exceeded relatively rapidly the academic influence of the School of Athens and the Paris avant-garde movements, to come up with an absolutely personal style, the primary elements of which can be found in impressionism and symbolism, in surrealism and metaphysical painting. However, he stood above schools and movements, due to the presence in his painting of an intense personal lyricism and of a poetic style which united myth with reality. The plasticity of lines, the rich color vocabulary with subtle tonal gradations, the symbols of space and forms, and the inner light that brings transparency and clarity to his work, are the main characteristics of the particular style of Gounaropoulos, which have been identified by scholars in the rich literature on the artist, including monographs, exhibition catalogs, artists' dictionaries, edited volumes, albums, as well as magazine and daily press articles.
The content of this book effectively complements the existing literature on three levels: by updating the information about the life and creative activity of the artist, on the basis of modern research and exhibition data; by revealing new findings relating to unpublished archival material from Tony Spiteris Archive at Teloglion Foundation; and by illuminating individual issues regarding themes, morphology and typology, which have only briefly been raised so far. The author, having very good knowledge of the material, in terms of both scope and depth, deals with the topic by focusing on issues that highlight aspects of Gounaropoulos' personality as an individual and as a painter, with pertinent remarks. Particularly original is the part on the collection, categorization and critical analysis of the artist's signature.
Consequently, this is a very welcome contribution to what we know about the artist and his work, written with penetrating flair, clarity and academic conscientiousness.
Miltiadis M. Papanikolaou
Emeritus Professor, A.U.Th.