Παντοδύναμες είναι οι επιδράσεις της ελληνικής παράδοσης στην πορεία του ευρωπαϊκού πνεύματος, του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στη δυτική λογοτεχνία και στις καλές τέχνες. Σε όλες τις εποχές η παράδοση αυτή μεταφύτευσε στην τέχνη παλιούς μύθους αρχέγονους σκοπούς, αποτελώντας τον παιδαγωγό, το "γυμνάσιον" στην δυτική εικαστική ιστορία. Ήρωες και μυθικές φυσιογνωμίες, ο Ορφέας, ο Οδυσσέας, ο Μινώταυρος, η Ευρώπη, μεταμορφώνονται με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά, γίνονται κτήμα της ευρωπαϊκής τέχνης και ξαναζωντανεύουν δίνοντας την αίσθηση ότι όλα είναι όπως τρεις χιλιάδες χρόνια πριν.
Παρά τις τρομαχτικές αλλαγές της σύγχρονης εποχής στην κοινωνία, τις νοοτροπίες και τις ανθρώπινες σχέσεις, τους καινούργιους ρυθμούς και τις νέες δυνατότητες, οι πλαστικοί εκφραστές της εποχής αυτής γοητεύονται από την ελληνική αρχαιότητα και τις μνήμες της, το μύθο και την τέχνη της.
Ανάμεσά τους ένας Έλληνας, που ξέρει να μαγεύεται από το ελληνικό τοπίο, τους βράχους, τα σπίτια και τις μάντρες. Από τα όστρακα των αρχαίων αγγείων, τα ψηφιδωτά και τις λεπτές ραγισμένες μορφές σε μινωικές τοιχογραφίες, και να τους ξαναδίνει ζωή, τη ζωή της τέχνης του στο μουσαμά, στο χαρτί, στο χαλκό. Ο Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας είναι ένας σύγχρονος Έλληνας, τόσο νέος όσο παλιός μαθητής μαζί και δάσκαλος, ενεός θαυμαστής, σιωπηλός μελετητής και ακούραστος δημιουργός. [...]
(απόσπασμα από το κείμενο του βιβλίου)