Είναι πραγματικά εντυπωσιακό ότι το ανά χείρας αποτελεί το πρώτο μεγάλο βιβλίο για το έργο ενός καλλιτέχνη τόσο σημαντικού όσο υπήρξε και όσο ελπίζουμε ότι θα φανεί πώς είναι ακόμα ο Κοσμάς Ξενάκης, τριάντα ένα χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατό του τον Φεβρουάριο του 1984. Το γεγονός, άξιο απορίας από μόνο του, γεννάει εύλογες αμφιβολίες για την ικανότητα της κοινωνίας μας να καταγράφει τα έργα που συλλαμβάνουν τον καιρό της και ενωτίζονται τον βαθύτερο δημιουργικό ειρμό της· πολλαπλασιάζει όμως ανάλογα και τη συγκίνηση όσων συνεργαστήκαμε για να πραγματοποιηθεί η μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς και η προκείμενη συνοδευτική έκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης. Φόρος τιμής, επομένως, σ' έναν πολυσχιδή και πολυμήχανο καλλιτέχνη από δύο οργανισμούς που συνεχίζουν να εργάζονται, μέσα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, για να επιβιώσουν στην ανήσυχη συλλογική συνείδηση οι μορφές, τα πρόσωπα και τα έργα που η μνήμη τους μπορεί να μεταστοιχειωθεί σε δύναμη ζωής για το παρόν και το μέλλον. [...]

Διονύσης Καψάλης