Ο Χούλιο Βαλδιβιέσο, Μεξικανός διανοούμενος που ζει στην Ευρώπη, επιστρέφει στην πατρίδα του έπειτα από μακρά απουσία. Το PRI έχει χάσει επιτέλους τις εκλογές και εγκαινιάζεται μια παράδοξη μεταβατική περίοδος. Ο Χούλιο γυρίζει πίσω σε τούτο τον αλλόκοτο χρόνο των επιστροφών, όπου ξανασυναντιέται μ' εκείνο που μπόρεσε να γίνει. Κατά τη διάρκεια αυτού του εκστατικού και τρομερού γυρισμού, έρχεται αντιμέτωπος με τις λύσεις των αινιγμάτων ενός χαμένου έρωτα, τον θρύλο ενός ποιητή, του Ραμόν Λόπες Βελάρδε, και ένα επεισόδιο της μεξικανικής ιστορίας που έχει να κάνει με το ίδιο του το όνομα. Ένα μοναδικό τελετουργικό μετάβασης τον οδηγεί πίσω σε μια Ιθάκη μαστιζόμενη από το οργανωμένο έγκλημα, την πολιτική που γίνεται αντιληπτή ως συνωμοσία, ένα Μεξικό όπου οι απλήρωτοι λογαριασμοί της Επανάστασης επιστρέφουν ως φαρσοκωμωδία και το έπος μετατρέπεται σε σαπουνόπερα. Ειρωνική αναθεώρηση των μύθων και της εξάρτησης του σύγχρονου κόσμου από τα ΜΜΕ, θριαμβευτικός επαναπροσδιορισμός της ποίησης ως ανθεκτικού υποστρώματος στο χάος της Ιστορίας, Ο Μάρτυρας είναι ένα από τα πλέον αφυπνιστικά μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας.