Από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα η ελληνική εκπαίδευση έχει διέλθει από διάφορες διακυμάνσεις, γνώρισε θέσεις και αντιθέσεις, ρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις. Στην πολυκύμαντη αυτή διαδρομή της ταλανίστηκε τόσο από συγκεκριμένα επιμέρους ζητήματα ζωτικής ή μη σημασίας, όσο και από ιδεολογικο-πολιτικές περιπλανήσεις και αντιπαραθέσεις στα πλαίσια της αναζήτησης μιας εκπαιδευτικής πολιτικής. Σε ποιο βαθμό οι διακυμάνσεις αυτές εντάσσονται σε ένα ευρύτερο θεωρητικό κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο, ή είναι περιπτωσιακές και τυχαίες, αποτελεί αντικείμενο του παρόντος βιβλίου.
Πολλά επίσης από τα καίρια και ζωτικά αυτά επιμέρους ζητήματα, σύγχρονα ή παραδοσιακά (π.χ. ολοήμερο σχολείο ή μετάβαση από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση), και άλλες θεωρητικής σημασίας αναλύσεις αποτελούν αντικείμενο διερεύνησης του βιβλίου αυτού, που συμβάλλει στη μελέτη της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής.