Στις 24 Απριλίου 1877, η Ρωσία κηρύσσει τον πόλεμο ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία έχοντας στο πλευρό της αρκετά βαλκανικά κράτη. Η ελληνική κυβέρνηση αντιδρά με καθυστέρηση, όμως οι Έλληνες βρίσκονται σε αναβρασμό βλέποντας τον πόλεμο αυτό μια ευκαιρία για να ελευθερωθούν οι υπόδουλοι Έλληνες της Θεσσαλίας, Ηπείρου και Μακεδονίας. Έτσι, τον Ιούλιο του 1877 γεννιέται από τους Λουκά Μπέλλο, Σπύρο Κουκούλεζα και Γεώργιο Πετούση η ιδέα της αναβίωσης του ιστορικού Ιερού Λόχου της Θήβας με στόχο την συμμετοχή του στον αναμενόμενο απελευθερωτικό αγώνα. Η ιδέα βρήκε υποστηρικτές στη Θήβα και έγινε πραγματικότητα, ενώ το σθένος και ο πατριωτικός ενθουσιασμός των Θηβαίων σύντομα επηρέασε όλους τους Έλληνες δημιουργώντας αντίστοιχους Ιερούς Λόχους, όπως αυτόν της Λαμίας ή των φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και αυτού της Πάτρας με την ονομασία Αχαϊκός Λόχος.

Τελικά στις 21 Ιανουαρίου 1878 πραγματοποιείται η εισβολή των ελληνικών στρατευμάτων στη Θεσσαλία και πέντε μέρες αργότερα ο Ιερός Λόχος αποχωρεί από τη Θήβα. Λαμβάνει μέρος στις μάχες στον Πλάτανο, στα Φάρσαλα και στον Δομοκό, σε έναν μάταιο αγώνα αφού την ίδια περίοδο υπογραφόταν η ανακωχή μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επιθυμούσαν την συνέχιση του πολέμου.