Στα μέσα του περασμένου αιώνα ο όμορφος ευγενής και εύελπις Στέπαν Καζάτσκη, που έχει μια λαμπρή καριέρα μπροστά του, μαθαίνει ξαφνικά πως η μνηστή του έχει σχέσεις με τον τσάρο Νικόλαο τον Α΄. Η μεγάλη του απογοήτευση τον οδηγεί στην αποστροφή των εγκοσμίων. Η αφοσίωσή του στον τσάρο μεταστρέφεται και γίνεται έντονη προσήλωση στο θείο. Κλείνεται σε μοναστήρι όπου μετονομάζεται σε πατέρα Σέργιο. Συνεχίζει όμως να έχει τις αμφιβολίες του, και γι' αυτό απομονώνεται σ' ένα ερημητήριο. Αλλά κι εκεί δεν μπορεί να γλιτώσει από τα ερεθίσματα της έξω ζωής. Μια κακομαθημένη αριστοκράτισσα, στη διάρκεια μιας εκδρομής, προσπαθεί να τον σκανδαλίσει. Εκείνος προτιμά να κόψει το δάκτυλό του παρά να υποκύψει. Στη συνέχεια, χρίζεται από την εκκλησία ένα είδος λαϊκού αγίου και οι άνθρωποι συρρέουν κατά εκατοντάδες κοντά του, περιμένοντας ένα θαύμα σαν λύση στα προβλήματά τους. Στο στάδιο αυτό, έρχεται η κοινωνική συνειδητοποίησή του. Ο Σέργιος αντιλαμβάνεται την ανεπάρκειά του να βοηθήσει ουσιαστικά τους συνανθρώπους του. Τις κρίσιμες αυτές στιγμές εισβάλλει και πάλι το ερωτικό στοιχείο, για να τον συνδέσει με την πραγματικότητα. Μια νέα και "άρρωστη" μικροαστή τον προκαλεί...