"Τα χρόνια της Ιταλικής και Γερµανικής Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης στην Κεφαλονιά και Ιθάκη" είναι µια από τις σοβαρότερες επιστηµονικές καταθέσεις -µοναδική ίσως στο είδος της- του Κεφαλονίτη Δρα Ιστορικού Σπύρου Δηµ. Λουκάτου, που υπήρξε και ένας από τους βασικούς συντελεστές της Εθνικής Αντίστασης στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Ο ίδιος ως άνθρωπος και ως επιστήµονας ένιωσε χρέος του, όπως είχε γράψει σε "Σηµείωµά" του τον Απρίλη του 1947, να διασώσει µέσα από τη συγγραφή το πλούσιο υλικό της Αντίστασης στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη.

Στον πρώτο τόµο πραγµατευόταν την περίοδο της Ιταλικής Κατοχής των δύο νησιών, δίνοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που συνέθεταν την ιταλική φασιστική οργάνωση και λειτουργία της δηµόσιας ζωής στα νησιά αλλά και τη δοµή και λειτουργία των Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων µαζί µε τα επιτεύγµατά τους κατά των Ιταλών κατακτητών.

Στον ανά χείρας δεύτερο τόµο ο συγγραφέας καταγράφει, µε πλούσια πάντα αρχειακή και βιβλιογραφική τεκµηρίωση, τη µοναδική σε σκληρότητα, εύρος και συνέπειες, σύγκρουση των πρώην συµµάχων του Άξονα, των Ιταλών και Γερµανών που πραγµατοποιήθηκε στα νησιά της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη συµβολή των Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων σε εκείνη την αιµατηρή σύρραξη: διάταξη των στρατιωτικών δυνάµεων όλων των πλευρών, µάχες, εκτελέσεις, εκτιµήσεις και τελική αξιολόγηση.

Στο επίµετρο του τόµου γίνεται λόγος για την Ιταλο-Γερµανική σύρραξη στα άλλα Ιόνια νησιά και ειδικότερα στην Κέρκυρα.